|
Czy polska Wikipedia jest politycznie tendencyjna ?
|
|
|
|
Wstęp:
Do tego, że Wikipedia jest wspaniałym źródłem informacji nie
trzeba nikogo przekonywać.
Do zadania pytania jak w tytule skłoniły mnie pierwotnie kontrowersje wokół hasła Monika Olejnik (zob. także dyskusja tego hasła), a szczególnie werdykt Komitetu Arbitrażowego w tej sprawie, który oceniam jako
skandaliczny. Moją jego ocenę podałem w dyskusji strony tego werdyktu (zob. także
odnośne archiwum dyskusji w kawiarence wikipedii).
Administratorzy polskiej Wikipedii nadużywają swoich prerogatyw do blokowania tak
trywialnych treści jak imię ojca Moniki Olejnik w jej biogramie, udaremniają
określenie Wojciecha Jaruzelskiego w jego biogramie "działaczem komunistycznym"
o kontrowersjach wokół Wałęsy i wielu innych osób nie wspomnę. W sprawie ojca Moniki
Olejnik, Tadeusza Olejnika, majora MSW za niegodne zaufania Komitet Arbitrażowy
uznał źródło, jakim jest artykuł Doroty Kani i Macieja Marosza pt.
"Perły w koronie Służby Bezpieczeństwa" poświęcony m.i. jego osobie oraz
podający skany dokumentów potwierdzających fakt, że Monika Olejnik to jego córka.
Można przypuścić, że chodziło tu o sam fakt powoływania się na niezależną.pl
(przedruk z Gazety Polskiej).
Cenzura, o której mówię uzasadniana jest przez administratorów odrzucaniem
tzw. "nieencyklopedycznych" haseł (O tym, co to jest zob. tu: encyklopedyczność), oraz unikaniem zaśmiecania. Jakkolwiek istnieje
wiele treści nie nadających się do encyklopedii, jak reklamy lub "wiedza sponsorowana",
jednak poważne dyskusje młodych ludzi oceniających, czy wpisane treści nadają
się dla innych użytkowników skazane są z racji samego postawienia takiej kwestii
na bufonadę i śmieszność. Co dla jednego śmieciem to dla drugiego może być
cenną informacją, a powód oceny informacji jako śmieci wynika nierzadko z
wąskiej wizji świata i braku doświadczenia. I tak studenci oceniają w dobrej
wierze wagę wpisów dokonywanych przez specjalistów.
To jest ogólne postawienie problemu oceniania przez jednych znaczenia wiedzy,
jaką ma ona dla innych, jednak w przypadku polskiej Wikipedii warto zwrócić uwagę
na szczególny rodzaj tendencyjności:
Dotyczy ona ocen historii najnowszej, komunizmu oraz bieżącej polityki.
Wikipedię edytują z bezinteresownym zaangażowaniem młodzi ludzie,
którzy mieli najczęściej niewiele własnych przeżyć dotyczących okresu
komunizmu w Polsce. Jak to się dzieje, że ich postawa nacechowana jest
zaznaczonymi tu poniżej, aż do dziwactw rozwiniętymi tendencyjnościami ?
Trudno założyć, że większość rzekomo demokratycznie wybieranych administratorów
ma swoje prywatne uwikłania w rodzaju dziadka w SB. Prawidłowym
wnioskiem jest moim zdaniem stwierdzenie stanu psychozy społecznej,
w którą uwikłane jest całe polskie społeczeństwo po okresie komunizmu.
Prawdę mówiąc trudno było oczekiwać, że uda nam się wyjść z niego bez traumy.
Jakie są drogi wyjścia ? - Prawda, odwaga, życzliwość i cierpliwość. Nie do
przecenienia jest solidarność oznaczająca wspieranie innych, którzy podejmują
sprawiedliwe działania - nie wolno zostawić ich na lodzie !
Błędem jest złość i rezygnacja. Oczywiście namawiam do udziału i korzystania
z Wikipedii, a nie do odpisania jej na straty. Fakty i prawda są przecież spójne
z natury i jeśli ktoś próbuje część z nich ukrywać lub fałszować stanie się
to z czasem niczym więcej jak tylko faktem o nim samym, w opisanych tu
przypadkach faktem o niektórych administratorach polskiej Wikipedii.
Artykuł ten ukazał się na niezależnej.pl ( niezalezna), choć jest
obecnie niedostępny - nie wiem dlaczego (zob. np. w googlu: "wikipedia, Olejnik
site:niezalezna.pl"). Osoby zainteresowane dyskusją odesłać też mogę dodatkowo do własnego forum, wątku o Wikipedii lub ogólnie do forum.evot.org.
Walkę z cenzurą na polskiej Wikipedii opisał w 2010 r. rybitzky na stronach salonu24 a w 2012 roku Beata Sławińska na stronach Solidarni 2010
opisała przypadek usuwania hasła Janusz Szewczak
Temat był też dyskutowany na stronach administracyjnych samej wikipedii w tzw. Kawiarence.
Poniżej znajduje się lista niektórych przykładowych przypadków politycznej
tendencyjności polskiej Wikipedii:
Zapewne jest ona niepełna, choć będą ją uzupełniał do czego proszę o wsparcie.
Z natury lista ta jest subiektywna. Podałem te przypadki, które wydały się
w mojej własnej ocenie najbardziej drastyczne. Ktoś inny może tendencyjność
ocenić inaczej lub uznać jako przekonujące inne przykłady.
Zaletą jest oczwiście fakt, że tylko ja odpowiadam za przedstawioną tu ocenę.
nr
| opis
| kiedy
| osoby
| oponenci
|
---|
1
|
Okoliczności utworzenia przez Ministra Spraw Wewnętrznych listy
tajnych współpracowników byłej Służby Bezpieczeństwa zajmujących
nadal najważniejsze urzędy w państwie
(tzw. Lista Macierewicza) zostały opisane w jej artykule.
Cóż, kiedy same znajdujące się na niej nazwiska agentów zostały
usunięte, co widać tutaj ?
Jak pisać o liście 64 nazwisk pominąwszy jej publicznie udostępnioną treść,
tj. same nazwiska ? Oczywiście artykuł zastępuje fakty usprawiedliwieniami
i podważeniami znaczenia tej listy.
| 13 kwietnia 2007 - 24 lipiec 2010
|
Szwedzki zniszczył dane o pseudonimach agentów w tym
przykłądowo odnośną informację o
Michale Bonim, który sam przyznał się do współpracy,
a Elfhelm usunął w ogóle wszystkie nazwiska i
z listy nic nie zostało prócz faktu jej istnienia.
|
Proktor86 ,
Misternight ,
IlluminatiX ,
Serdelll ,
| 2
| Wojciech Jaruzelski nie może zostać uznany za
"działacza komunistycznego", bo do informacji o tym fakcie brak rzekomo
rzetelnych źródeł, choć w dalszym ciągu życiorysu W.J.
jest prawidłowo opisany jako Pierwszy Sekretarz PZPR.
| 10 maj 2011
| Pawmak,
Ciacho5,
|
Zbigniew Lisiecki
| 3
| W haśle Mariusz Kamiński
uporczywie wykreślana jest informacja o złmaniu prawa przy jego
odwołaniu z urzędu szefa CBA. Ustawa o CBA zakazywała odwołania szefa
urzędu bez opinii Prezydenta, której było wtedy brak, a "cała prasa"
dyskutowała o tym braku.
| 24 maj 2011
|
Elfhelm,
PawelMM,
Mazur ,
Wpedzich
|
Zbigniew Lisiecki
| 4
| Ten diff hasła Anny Komorowskiej ukazuje nagminne w
polskiej Wikipedii wymazywanie z niej wszelkich odnośników do Gazety Polskiej.
Szczególną ochroną przed powoływaniem się na jej pracę cieszy się
Dorota Kania. Administratorzy nie zareagowali na to szkodnictwo
woląc pozostawić podaną informację zupełnie bez źródeł niż podać
jako źródło odnośnik do artykułu w Gazecie Polskiej, nawet jeśli
poparty on jest realnie istniejącymi i wydrukowanymi dokumentami.
Tu lub
tutaj podobne przykłady
pozbywania się dobrych źródeł, jeśli jest nimi Gazeta Polska.
| 13 czerwca 2011
|
Sp5Uhe ,
Elfhelm ,
|
| 5
| Wpisy w tej historii hasła Anny Komorowskiej z dat:
22:54 - 23:38 21 lut 2011 oraz 18:48 - 18:55 13 cze 2011 zostały usunięte
- może słusznie - jednak nie da się ich odtworzyć ! Nie wiadomo co
wpisał użytkownik z Gdańska o Annie Komorowskiej powołując się na
Instytut Pamięci Narodowej .
Jeśli tylko nie były to hasła do prywatnego konta lub instrukcje budowy
bomby powinny one pozostać zgodnie z ideą dokumentowania historii haseł
widoczne.
| 13 June 2011
|
Wiktoryn ,
Markiel ,
|
| 6
|
Administrator Elfhelm usuwa informację o przynależności Łukasza Borowiaka do Solidarności
uzasadniając to brakiem podanych źródeł, choć rozsądna
procedura nakazywałaby tych źródła poszukać i je podać, lub w razie ich nie
znalezienia wstawić przewidziany do takich sytuacji znacznik {fakt} .
| 8 listopada 2011
|
Elfhelm ,
| .
| 7
| Do dziś (kwiecień 2013) nie udaje się podać w biografii
Monika Olejnik informacji o samym tylko imieniu jej ojca !
Nie pomogło odwołanie do Komisji Arbitrażowej (zob.też dyskusja werdyktu).
| 2 stycznia 2012
|
Elfhelm,
Bacus15,
Abronikowski,
Warschauer,
WTM,
Markiel,
Leinad,
Nedops,
Ented,
PawelMM,
TR,
Witold1977,
Wpedzich,
Karol007,
Powerek38,
Sebk,
Teukros
|
Zbigniew Lisiecki
| 8
| Niezależna Gazeta Polska jest generalnie uznawana za brukowiec,
do którego nie należy odwoływać się jako źródła. W biografii Andrzeja Wajdy
jako nierzetelne źródło uznana została informacja o jego przynależności
do PZPR, na co wskazuje ten diff.
| 5 marca 2012
|
Elfhelm,
|
Politolog 200 ,
| 9
| W haśle Tadeusz Mazowieckiki
nie można podać informacji o jego opublikowanej w 1952 r. książce
pt. "Wróg pozostał ten sam", która ukazuje go jako stalinistę.
| 2 marca 2013
|
Elfhelm ,
|
P. Ocut ,
| 10
| Ataki osobiste Elfhelma
oraz półroczna blokada dla redaktora Wikipedii
Gasikot, mają polityczny podtekst.
P. Ocut,
| 28. kwietnia 2013
|
Elfhelm,
Wpedzich
|
Gasikot,
Zbigniew Lisiecki
| 11
| Od 2009 r ma miejsce uporczywe usuwanie z Wikipedii głównego ekonomisty
SKOK-u Janusz Szewczak. Zob. np. dyskusja nad encyklopedycznością w Poczekalni
| 1 kwietnia 2009 - 11 luty 2013
|
Ciacho5 ,
Ptjackyll ,
Michał Sobkowski ,
Adamt ,
Farray ,
Nedops ,
Gdarin ,
Elfhelm ,
|
Kojoto ,
Ptjackyll ,
Pablo000000 ,
| 12
| Przyczyną katastrofy polskiego TU-154
są według wikpedii jedynie "błędy załogi", natomiast wersja: Zespołu Parlamentarnego
popartego pracą 50-ciu z górą profesorów w tym członków PAN dopuszczająca jako
"prawdopodobny udział osób trzecich" jest kasowana.
Zasady Wikipedii mówią wyraźnie, że Wikipedia nie dokonuje rozstrzygnięć
merytorycznych, i musi zaznaczyć różne wersje nawet jeśli są między sobą sprzeczne.
| 27 kwietnia 2013
|
Stok ,
|
Golkiper ,
| 13
| Mimo przedstawionych faktów Wikipedia nie potrafi uznać współpracy
Lech Wałęsa z SB
nazywając te fakty jedynie "posądzeniami", na co wskazuje np.
dyskusja dotycząca zmiany nazwy sekcji.
Informacje z zeznania sądowego oficera prowadzącego Lecha Walęsę -
kpt. SB Janusza Stachowiaka są usuwane jako "zbyt radykalne i nie na miejscu". zob.
różnica
| 13. maja 2013
|
Marcoz ,
Tokyotown8 ,
|
Zbigniew Lisiecki
| 14
|
Tutaj usunięta została z Wikipedii
informacja o ojcu znanego dziennikarza Tomasza Sianeckiego
(zob. Tomasz Sianeck Jego ojciec, Bolesław Sianecki
(dane wg. katalogu IPN) był pułkownikiem,
funkcjonariuszem Wydziału IV oraz sekretarzem POP PZPR.
Tu z kolei Elfhelm w ogóle
nie dopuszcza informacji o tym, że Bolesław Sianecki to ojciec Tomasza Sianeckiego.
| 17 czerwca 2014
|
Wiktoryn ,
Elfhelm ,
|
Politygen ,
| 15
| Z Wikipedii są usuwane biogramy zbrodniarzy stalinowskich, jak Marcel Kot - sędzia aparatu przemocy (osiem wyroków śmierci
na niewinnych ludziach) uznany po
tej dyskusji za "nieencyklopedycznego" tj. nie wartego
wspomnienie w Wikipedii.
| 28 sierpnia 2014
|
Ciacho5 ,
Boston9 ,
Elfhelm ,
Igor ,
Tokyotown8 ,
|
Zbigniew Lisiecki
Pablo000
Jakub Kaja
Plogeo
| 16
|
Podobnie usuwane są jako nieencyklopedyczne ich ofiary, jak zamordowane przez
komunistów pomnikowe postacie:
Lech Rajchel,
Stefan Skrzyszowski,
| 10 sierpnia 2014
|
Elfhelm ,
Boston9 ,
Teukros ,
Warschauer ,
Adamt ,
|
Zbigniew Lisiecki
Emptywords
| 17
| Z Wikipedii usuwane są biografie pomnikowych postaci z
Kwatery na Łączce.
Tu znajduje się dyskusja nad
usunięciem biografii Bogdana Olszewskiego, a
tu dyskusja w tzw. "Kawiarence".
| 15 kwietnia 2015
|
Teukros ,
Felis domestica ,
Kenraiz ,
Adamt ,
JudgeDeadd ,
Stefaniak ,
|
Zbigniew Lisiecki
| 18
| Tu przykładowo wykasowywane jest
określenie Jana Hryckowiana jako
zbrodniarza komunistycznego, choć z dalszej części wynika, że skazał co najmniej 16
niewinnych ludzi na śmierć, w tym Witolda
Pileckiego.
| 16 kwietnia 2015
|
Pio2009
|
Zbigniew Lisiecki
| 19
| Informacja o współpracy ministra spraw zagranicznych Ciacho5, co pokazuje
ten diff.
| 13 październik 2015
|
Ciacho5 ,
|
anonimowy użytkownik
| 20
| Ten diff
wskazuje na usuniecie z biografii (Danuty Siedzikówny (Inki) informacji o tym,
że jej ojciec wywieziony został przez Sowietów do łagru.
| 29 sierpnia 2016
|
Elfhelm ,
|
Zsuetam ,
| 21
| Tu Elfhelm kasuje bez powodu
informację o członkostwie obojga rodziców znanej feminizującej polityk
- Katarzyny Lubnauer w partii komunistycznej PZPR.
| 30 września 2016
| Elfhelm ,
| unknown
| 22
| Usunięta została informacja o przyznaniu Antoniemu Macierewiczowi przez
Solidarność Medalu z okazji 40. rocznicy wydarzeń czerwcowych 1976. Tu jest diff. Uzasadnienie administratra
Elfhelma: "niejasne odznaczenie, brak oficjalnej nazwy, być może to jakiś
sympatyczny dyplom".
| 30 września 2016
| Elfhelm ,
| Lowdown ,
| 23
| Tu podobnie w odniesieniu do
Piotra Naimskiego
tu do
Wojciecha Fałkowskiego
| 30 września 2016
| Elfhelm ,
| Lowdown ,
| 24
| Tutaj
Elfhelm kasuje bez powodu ważne informacje w biografii Adama Lipińskiego
- wiceprezesa rządzącej w 2016 roku partii Prawo i Sprawiedliwość.
| 31 października 2016
| Elfhelm ,
| Andamsterdam ,
| 25
| Tu
widać wykasowanie z biogramu sędziny Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej
jej odmowy udziału w bezprawnym jej zdaniem postępowaniu.
Elfhelm uznał ten fakt po prostu za "nieencyklopedyczny" .
| 8 listopad 2016
| Elfhelm ,
| Tomasz Raburski
| 26
| Tutaj znajduje się dyskusja
rozpoczęta przez administratora Wikipedii Teukros, a
mająca na celu usunięcie z Wikipedii biogramu Zygmunta Roguskiego - patrioty
polskiego zamordowanego przez komunistow, którego nazwisko znajduje się
na pomniku ofiar komunizmu w Kwaterze na Łączce .
| 29 Listopad 2016
| Teukros ,
| Zbigniew Lisiecki
Jakub Kaja
| 27
| W grudniu 2016 Adamt usunął po tej dyskusji na temat Rakoczego
biografię Karola Rakoczego - żołnierza wyklętego, którego umieszczono
na pomniku Kwatera na Łączce . Autor
artykułu został poinformowany z opóźnieniem i nie wziął udziału w dyskusji.
| 28 Grudzień 2016
| Teukros,
Adamt,
Ciacho55
| Zbigniew Lisiecki
| 28
| W lutym 2017 Adamt łamiąc zasadę, wg. której artykuł
musi przy braku zgody pozostać co najmniej tydzień usunął biogram zamordowanej
misjonarki Heleny Kmieć po tej dyskusji, oraz
wpis na twitterze .
| 23 Luty 2017
| Adamt ,
Nedops ,
Ciacho55 ,
John Belushi ,
Andrzei111 ,
Gdarin
| Sylwia Ufnalska ,
Mateusz_Opasi%C5%84ski ,
Morcius ,
Patephon ,
Andrzej19 ,
Kolos24 ,
Powerek38 ,
| 29
| 27-mego lutego 2017 PawelMM
usunął z biogram Adama Mazguły info o tym kto uczynił go pułkownikiem,
o skazaniu go za spowodowanie śmierci, o tym, że jego zdaniem w Stanie Wojennym
"dochowano kultury", a mord na robotnikach w kopalni Wujek to tylko "zamieszki",
o tym, że zakazano mu nosić polski mundur, odebrano Medal "Pro Patria"
oraz o liście "Stop Dewastacji Polski", który podpisał 3.12.2016. Widać
to w zmianach artykułu
| 27 Luty 2017
| PawelMM
| .
| 30
| W marcu 2017 Andrzej Rzepliński widnieje w Wikipedii jako
laureat Nagrody Kisiela, ale przecież nagroda ta została mu odebrana !
Rok wcześniej Elfhelm usunął informację o tym fakcie uzasadniając to tym, że te
"przepychanki nas nie interesują" pozostawiwszy otwarte pytanie,
czy "nas" oznaczało administratorów Wikipedii, czy jej czytelników.
| 15 Marzec 2016
| Elfhelm
|
| 31
| Tutaj i
tu
widać wymazywanie z wikipedii istotnej informacji o
pochodzeniu rozpowszechnianego na świecie sformułowania
"polskie obozy śmierci". Informacja ta pochodzi z artykułów
poważnej prasy w tym np. autorstwa historyka IPN oraz członka
komisji weryfikacji WSI Leszka Pietrzaka w
UważamRze.
Co prawda Krzysztof Ruchniewicz podważa informacje Pietrzaka w
Deutsche Welle,
ale standard wikipedii nakazuje podać obie zaprzeczające sobie wersje,
a nie jedną z nich usuwać przyznając rację Ruchniewiczowi.
| 22 sierpień 2017
| WTM, Tokyotown8
| Zbigniew Lisiecki
| 32
| Ten diff
pokazuje usuwanie z wikipedii istotnych informacji
o możliwych nadużyciach ekonomicznych dzisiejeszego
posła do Parlamentu Europejskiego - Janusza Lewandowskiego.
Co prawda sąd odrzucił ten zarzut, jednak należało podać go
wraz z informacją jaki sąd i jakim argumentem ten zarzut zbił,
ponieważ zarzut stawia "pół Polski". Tylko zmierzenie się
z samym argumentem za i przeciw może rozstrzygnąć. Wikipedia
miała obowiązek zaznaczyć tę istotną kontrowersję.
| 22 czerwca 2011
| Elfhelm
| Mirek_Robert
| 33
| A tu diff
usunieta została trzy lata później informacja o odpowiedzialności
Janusza Lewandowskiego za wyprzedaż i degradację Polskich Linii
Oceanicznych. Wpis nie podawał źródła, lecz ze względu
na wagę sprawy należało rzetelnego źródła poszukać !
| 28 lipca 2013
| Bukaj
| Mirek_Robert
|
uwagi końcowe
Na koniec wspomnę, że administratorzy polskiej wikipedii nie
byli skorzy do poparcia zasady, lub choćby dobrego zwyczaju ujawniania
swoich danych osobowych, na co wskazuje ta dyskusja o anonimowości . Przyczyn tego faktu
szukać należy moim zdaniem w ogólnych mechanizmach działania sieci
ludzkich, w których co publiczne, a co prywatne podlega dramatycznemu
przedefiniowaniu.
A tutaj Sheryl Attkisson opisuje to
samo zjawisko w amerykańskiej wikipedii nazywając je Astroturfing.
Kilka danych identyfikujących niektórych administratorów podał
trzy lata później Jacek Międlar
na stronach portalu wprawo.pl.
|
|
|